E-Ticarete %1 Ek Vergi Geldi: Ürün ve Hizmet Fiyatlarında Artış Bekleniyor mu?

21 Aralık 2024 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan 9284 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, Türkiye’nin e-ticaret sektörü açısından önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor. Kararla birlikte, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen maddeler uyarınca, elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yapılan ödemelere %1 oranında kesinti uygulanması hükme bağlandı. Bu kesinti, Türkiye'de faaliyet gösteren tüm e-ticaret hizmet sağlayıcılarını ve aracı platformları kapsıyor.

Yeni düzenleme ile hükümetin temel hedefi, elektronik ticaret gelirlerini daha etkin bir şekilde vergilendirmek ve kayıt altına almak olarak ifade ediliyor. Ancak, bu kararın sektöre olası etkileri ve tüketicilere yansımaları şimdiden tartışma konusu oldu. Düzenlemenin kapsamı, hangi sektörleri içine alacağı ve uygulamanın detayları, gelecek açıklamalarla netlik kazanacak.

Hangi Sektörler ve İşletmeler Bu Düzenlemeden Etkilenecek?

Söz konusu karar, 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamındaki hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarını doğrudan hedef alıyor. Buna göre şahıs işletmelerinden büyük şirketlere kadar, şirket türü fark etmeksizin tüm tüzel kişilikler bu düzenleme kapsamında değerlendiriliyor. Karara göre:

• Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları ve e-ticaret hizmet sağlayıcılarına yapılan ödemelerden %1 oranında kesinti yapılacak.
• Türkiye’de iş yeri veya daimi temsilciliği bulunan e-ticaret işletmeleri de bu uygulama kapsamına dahil edilecek.

Düzenleme yalnızca ürün satışlarını değil, elektronik ticaret üzerinden sunulan tüm hizmetleri de kapsıyor. Bu durum, uçak bileti satışı, otel rezervasyonu gibi hizmetlerin yanı sıra dijital platformlar üzerinden sağlanan farklı hizmetlerin de %1’lik kesintiye tabi tutulabileceği anlamına geliyor.

E-Ticarette Vergilendirme Hangi Tarihte Başlayacak?

Düzenleme, 1 Ocak 2025 itibarıyla resmen yürürlüğe girecek. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanması beklenen tebliğ ile uygulamanın detayları, muafiyetler ve istisnalar netleşecek. Şu an için hangi ödeme türlerinin ve sektörlerin bu kesintiden kesin olarak nasıl etkileneceği konusundaki belirsizlik devam ediyor. Ancak yapılan açıklamalar, genel olarak tüm elektronik ticaret işlemlerini kapsayacak bir çerçeve oluşturulduğunu gösteriyor.

Uçak Bileti ve Seyahat Hizmetleri Kapsam Dahilinde mi?

Kararda 6563 sayılı Kanun hükümlerine atıfta bulunulması, sadece ürün satışlarının değil, elektronik ortamda gerçekleştirilen her türlü hizmetin de düzenleme kapsamında yer aldığını gösteriyor. Bu bağlamda, uçak bileti veya otel rezervasyonu gibi hizmetlerde ödemelerin aracı platformlar üzerinden yapılması durumunda da %1’lik kesinti uygulanması bekleniyor. Özellikle, havayolu şirketleri gibi doğrudan hizmet sağlayıcılar veya online seyahat acenteleri gibi platformlar bu vergilendirmeden etkilenebilir.

Ancak, sektörlere özel muafiyetler veya istisnaların olup olmayacağı, henüz Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanmadı. Bu nedenle, düzenlemenin kesin kapsamı ve hangi hizmetlerin uygulama dışında tutulacağı gibi konular önümüzdeki günlerde netleşecek.

Tüketici Fiyatları Artacak mı?

Bu yeni düzenlemenin işletmelere maliyetleri artıracağı ve dolayısıyla bu maliyetin kısmen veya tamamen tüketicilere yansıtılabileceği düşünülüyor. Özellikle online alışveriş ve dijital hizmetlerin fiyatlarında %1’e varan artışların gündeme gelebileceği belirtiliyor. Uzmanlar, işletmelerin artan maliyetlerini doğrudan fiyatlara yansıtma ihtimalinin oldukça yüksek olduğunu ifade ediyor.

Elektronik Ticarette Vergilendirme Neden Önemli?

Hükümet, bu adımla elektronik ticaretin büyüyen hacmini daha etkin bir şekilde vergilendirmeyi ve kayıt altına almayı hedefliyor. Son yıllarda hızla büyüyen e-ticaret sektörü hem işletmeler hem de tüketiciler için önemli fırsatlar sunarken, devletin bu alandaki vergi kayıplarını azaltma ihtiyacını da artırdı. Yeni düzenleme ile, sektörün denetim ve vergilendirme mekanizmalarının daha da güçlendirilmesi amaçlanıyor.

Yeni düzenleme hangi işletmeleri kapsıyor?

Bu düzenleme, Türkiye’de faaliyet gösteren tüm e-ticaret hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarını kapsıyor. Şahıs işletmelerinden limited şirketlere kadar her türden tüzel kişilik düzenleme kapsamında değerlendirilecek.

%1 kesinti hangi işlemler için geçerli olacak?

Elektronik ticaret üzerinden yapılan ürün satışları ve hizmet ödemeleri bu kesintiye tabi olacak. Örneğin, online alışveriş platformları, seyahat acenteleri ve dijital hizmet sağlayıcılarının ödemelerinde bu kesinti uygulanacak.

Seyahat ve uçak bileti gibi hizmetler de kapsamda mı?

Evet, düzenleme uçak bileti, otel rezervasyonu gibi elektronik ticaret üzerinden sunulan hizmetleri de kapsıyor. Hem doğrudan hizmet sağlayıcılar hem de aracı platformlar bu kesintiye dahil edilebilir.

Bu düzenleme tüketici fiyatlarını nasıl etkiler?

Yeni kesinti, işletmelere ek maliyet getireceği için tüketici fiyatlarına yansıması muhtemel. Uzmanlar, ürün ve hizmet fiyatlarında %1 oranında artışların gündeme gelebileceğini ifade ediyor.

1 Ocak 2025 öncesindeki işlemler bu kesintiden etkilenir mi?

Hayır, bu düzenleme yalnızca 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yapılan işlemler için geçerli olacak. Öncesindeki işlemler bu kesintiye tabi olmayacak.

Hangi sektörler düzenlemeden daha fazla etkilenecek?

Özellikle e-ticaret üzerinden yoğun işlem yapan sektörler, örneğin perakende satışlar, seyahat hizmetleri ve dijital hizmet sağlayıcıları, bu düzenlemeden daha fazla etkilenecek.

Muafiyetler ya da istisnalar olacak mı?

Düzenleme metninde şu an için muafiyetler veya istisnalara ilişkin bir bilgi yer almıyor. Ancak detaylar, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yayımlayacağı tebliğ ile netleşecek.

Kesinti oranı daha sonra artırılabilir mi?

Şu an için kesinti oranı %1 olarak belirlenmiş durumda. Ancak ilerleyen dönemde ekonomik koşullara bağlı olarak oran değişikliği yapılabilir.

Elektronik ticarette vergilendirme neden artırılıyor?

Bu adımın temel nedeni, elektronik ticaret işlemlerini daha etkin şekilde vergilendirmek ve devletin gelir kaybını önlemek. Ayrıca kayıt dışılığın azaltılması da bu düzenlemenin amaçları arasında yer alıyor.