Kas Hastalığı

Kas hastalığı, kasların düzgün çalışmasını engelleyen durumlar için kullanılan bir terimdir. Kas hastalığı, tıp dilinde kas distrofisi olarak bilinir. Bu terim, eski Yunanca‘da kötü anlamına gelen ‘dis’, beslenme ve gelişme anlamına gelen ‘kupa’ sözcüklerinden türetilmiştir. Kas hastalığı için kesin bir tedavi yoktur. Ancak ilaç ile terapi, semptomları yönetmeye ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olur. 

Kas distrofinin, insanları nasıl etkileyeceği, tipine bağlıdır. Çoğu insanın durumu zamanla kötüleşir. Bazıları yürüme, konuşma veya kendilerine bakma yeteneklerini kaybeder. Kas hastalığı olan bazı kişiler, yıllarca hafif de olsa semptomlar yaşar.

Kas hastalıklarının nedenleri

Kas hastalıkları, vücuttaki kasları etkileyen çeşitli bozukluklardır. Bu bozukluklar, kasların çalışmasını etkileyerek, hareket etme, yürüme ve diğer günlük aktivitelerde zorluklar yaşatabilir. Aşağıda, bazı kas hastalıklarının nedenleri verilmiştir:

• Genetik faktörler: Birçok kas hastalığı, genetik faktörlerden kaynaklanır. Bu hastalıkların genleri, kalıtım yoluyla aileler arasında geçer.
• Yanlış beslenme: Kas hastalıklarının bazı türleri, yeterli besinleri alınamaması nedeniyle ortaya çıkabilir. Örneğin, distrofi gibi kas hastalıkları, protein eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkabilir.
• Stres: Kasların zayıflamasına ve güçsüzlüğüne neden olan stres, kas hastalıklarının nedenlerinden biridir. Özellikle, kronik stres, kasların çalışmasını etkileyebilir.
• İlaçlar: Bazı ilaçlar, kasların çalışmasını etkileyebilir ve bu da kas hastalıklarına neden olabilir. Örneğin, bazı kanser ilaçları, kaslarda zayıflama yaratabilir.
• Enfeksiyonlar: Bazı enfeksiyonlar, kasları etkileyebilir ve kas hastalıklarına neden olabilir. Örneğin, tüberküloz ve bruselloz gibi enfeksiyonlar, kasları etkileyebilir.

Kas hastalıklarının tanısı

Kas hastalıkları, vücuttaki kasları etkileyen çeşitli bozukluklardır. Bu bozukluklar, kasların çalışmasını etkileyerek, hareket etme, yürüme ve diğer günlük aktivitelerde zorluklar yaşatabilir. Kas hastalıklarının tanısı, doktorlar tarafından yapılır. Doktorlar, aşağıdaki yöntemleri kullanarak tanı koyabilirler:

• Fizik muayene: Doktorlar, kasların güçlüğünü, kasların kasılma ve kasların uzama durumunu inceleyerek tanı koyabilirler.
• Zeka testleri: Doktorlar, zeka testleriyle, hastalığın neden olduğu zorlukları tespit edebilirler.
• Kas biyopsisi: Doktorlar, hastanın kas dokusundan bir parça alarak, laboratuvarda inceleyerek tanı koyabilirler.
• Elektromiyografi: Doktorlar, elektromiyografi testiyle, kasların elektriksel aktivitesini ölçerek tanı koyabilirler.
• Manyetik rezonans görüntüleme: Doktorlar, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) testiyle, kas dokusunun görüntüsünü çekerek tanı koyabilirler.

Bu yöntemlerin hepsi, kas hastalıklarının tanısında kullanılabilir. Ancak, hangi yöntemlerin kullanılacağı, hastalığın türüne ve belirtilere göre değişebilir.

Kas hastalığının belirtileri nelerdir?

Çoğu semptomlar çocuklukta veya ergenlikte başlar. Genel olarak kas hastalığı belirtileri şu şekilde sıralanır: 

• Sık sık düşme
• Kas güçsüzlüğü ve kas spazmları 
• Yataktan kalkmada, merdiven çıkmada, koşmada veya zıplamada zorluk
• Parmak uçlarında yürümek, 
• Omurga eğriliği ile kalp sorunları
• Nefes alma veya yutma zorluğu

Kas hastalığı teşhisi nasıl konulur?

İlk olarak doktor, kas hastalığını teşhis etmek için fizik muayene yapar. Daha sonra hastanın ailesinin tıbbi geçmişini ayrıntılı olarak inceler. Kas hastalığı tanısında birçok test istenir. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanır:

• Kas biyopsisi: Bir iğne ile küçük bir parça kas dokusu alınır. Parça, hangi proteinlerin eksik veya hasarlı olduğunu belirlemek için laboratuvarda incelenir. Bu test, kas distrofi tipini ortaya çıkarır.
• Kas gücü, refleksler ve koordinasyon testleri: Bu testler, doktorların sinir sistemi ile ilgili diğer bozuklukları ekarte etmesine yardımcı olur.
• Elektrokardiyogram veya EKG: Doktor, kalpten gelen elektrik sinyallerini ölçer. Böylece kalbin ne kadar hızlı attığını ve sağlıklı bir ritmi olup olmadığını belirler.
• Görüntüleme teknikleri: Teşhis için doktor, vücuttaki kas kütlesini ve miktarını gösteren teknikleri kullanır. Bunlar arasında MRI ve ultrason gibi görüntüleme yöntemleri vardır. 
• Kan testi: Doktorlar, kas hastalığına neden olan gen sistemini aramak için bir kan örneği ister. Bu testler, sadece bu hastalığın teşhisine yardımcı olmaz. Aynı zamanda hastalığı olan biriyle aile kurmayı planlayanlar için de önemlidir. 

Kas hastalığı nasıl tedavi edilir?

Şu anda kas hastalığı için kesin bir tedavi yoktur. Bununla birlikte kas hastalığı tedavisi, semptomları ve hastanın yaşam kalitesini geliştirecek seçenekler sunar. Kas hastalığı olanların yaşam kalitesini iyileştiren bazı tedaviler şunları içerir:

• Fizik terapi: Kasları güçlü ve esnek tutmak için çeşitli egzersizler kullanılır.
• Konuşma terapisi: Dili ve yüz kasları zayıf olan hastalara konuşma terapisi yardımı ile daha basit bir konuşma şekli öğretilir.  
• Solunum tedavisi: Miyalji nedeniyle nefes almada güçlük çeken hastalar için nefes almayı teşvik eden yöntemler vardır. Bunlar, solunuma da yardımcı olur.   
• Cerrahi tedaviler: Kalp problemleri ve disfaji gibi komplikasyonları azaltmak için cerrahi tedavi kullanılır.
• İlaçlar: İlaçlar, kas bozukluklarının neden olduğu semptomları hafifletmeye yardımcı olur. Kas bozukluklarını tedavi etmek eteplirsen veya nöbet önleyici ilaçlar kullanılır.

Kas hastalığının ciddiyetine bağlı olarak yardımcı ekipmanların kullanılması da gerek. Örnekler, tabureleri ve duvar desteklerini içerir. Hastalık daha ilerlemişse tekerlekli sandalye kullanmak veya merdiven asansörü takmak da gerekli olur.