Gizli Mod
Gizli mod, web tarayıcıları üzerinden internette gezinti yapılırken kullanıcıların gizlilik almalarına olanak tanıyan bir ayardır. Gizli modun ana görevi, internette gezinirken göz atma oturumlarındaki yerel verileri kaldırmaktır.
Çağın en çok kullanılan teknolojilerinden biri olan internet, kullanıldığı insanların verilerini toplayarak onlara daha kişiselleştirilmiş olanaklar sunmaya çalışır. İnternet üzerinden istenilen neredeyse bütün bilgilere ulaşılabilir, her türlü işlem gerçekleştirilebilir ve eğlenceli vakit geçirilebilir. Fakat bütün bu işlemler yapılırken ziyaret edilen her sayfa, kullanıcıların bir takım bilgilerini saklar. Tarayıcılar, kullanıcıların ziyaret ettiği sayfaların bilgilerini depolayarak, bu bilgileri kullanıcıya özel internet kullanım imkanları yaratabilmek için kullanır.
Gizli mod kullanıldığında ise giriş yapılan sitelere ait kullanıcı bilgileri kaydedilmez. Bu da kullanıcıların daha rahat bir şekilde internette gezinmelerine ve bilgilerini korumalarına olanak sağlar. Özellikle aynı cihazı kullanan farklı kişiler, tarayıcıların kişiselleştirilip tek bir insana özel bir hale gelmesini engellemek için gizli mod özelliğini kullanabilirler. Bu özellik aktif edildiği takdirde, internet geçmişi kaydı da durdurulmuş olur. Yani normalde gizli mod özelliği aktif durumda değilken aratılan ya da ziyaret edilen bütün sayfaların bilgileri, geçmiş kısmından ulaşılır bir halde kullanıcılara sunulurken; gizli mod aktif iken ziyaret edilen sayfaların hiçbiri geçmiş kısmından daha sonra görüntülenemez.
İnternet üzerinden gizli bir şekilde gezinti imkanı sağlayan bu özellik sayesinde, ziyaret edilen siteler tarama geçmişinde tutulmaz, çerez ve benzeri üçüncü parti uygulamaları da kullanıcıları izleyemez hale gelir. Oturum kapatıldıktan sonra ziyaret edilen sayfalardaki bütün bilgiler silinir ve bu şekilde kullanıcılar, internet deneyimlerini gizlilik çerçevesi içerisinde tamamlamış olurlar. Google Chrome ve Firefox gibi birçok tarayıcı gizli mod özelliğine sahiptir ve kullanıcıların gizli bir şekilde internet üzerinden dolaşmalarına olanak tanırlar.
Gizli mod ne işe yarar?
Gizli mod sayesinde bilgileri internete sızdırmaksızın internet kullanımı yapılabilir. Kişisel bilgisayarlarında gizli mod özelliğini kullanmak isteyen kullanıcılar, internetin kendilerine özel imkanlar sunması için bilgileri toplamasını engelleyebilirler.
Bunun dışında insanlar, kendilerine ait olmayan cihazlar üzerinde internet aramaları yaptıkları takdirde kendi bilgilerinin kendine ait olmayan cihazlara aktarılmasını tercih etmeyebilirler. Bu durumda da yine gizli mod özelliği sayesinde farklı cihazlar üzerinden bilgi aktarımı yapılmaksızın internette gezinti yapılabilir.
Gizli mod özelliği aktif iken tarayıcılar girilen bilgileri, web siteleri üzerinden verilen izinleri, arama ve tarama geçmişlerini ya da her türlü site bilgilerini kayıt edemez hale gelir. Gizli mod özelliği sayesinde ön bellek dosyaları dahil olmak üzere, birçok farklı veri oturum kapandıktan sonra direkt olarak silinir.
Bu özellik bilgisayarlarda, akıllı telefonlarda ve tabletlerde kullanılan bir özelliktir. Kullanıcılara, cihazlardan bağımsız olarak özel bir internet gezintisi imkanı sunar. Bu mod aktif iken yapılan internet alışverişlerinde de banka kartı ya da şifreler gibi bilgiler kaydedilmez. Böylece daha güvenli bir alışveriş imkanı sunulmuş olur. Gizli mod özelliği aktif durumda iken indirilen dosyalar, web üzerinde depolanamaz. Ancak indirilen dosyalar, cihaz üzerinde durmaya devam eder.
Bununla beraber gizli mod özelliği, kullanıcıları tamamen görünmez yapan bir özellik değildir. Bu özellik sayesinde sadece web tarayıcısı üzerinden gerçekleştirilen etkinlikler ve bu etkinliklerde toplanabilecek olan bilgiler gizlenir. Böylece, aynı cihaz farklı bir kişi tarafından kullanıldığı takdirde daha önce yapılan internet gezintilerine ulaşılamaz ve bu gezintiler tespit edilemez. Gizli mod özelliği aktif durumda değilken web tarayıcıları, ziyaret edilen her web sayfasına özel URL’leri kaydeder.
Gizli mod ne kadar gizli?
Gizli mod, internet üzerinde tanımı yaparken kullanıcıların bazıları bilgilerini gizleyebilir, fakat tamamen gizlilik sağlamaz. Gizli mod sayesinde internete girilen cihazda depolanan veriler silinir. Ancak IP adresleri başkaları tarafından görülebilmeye devam eder. Bu da, İnternet Servis Sağlayıcıları'nın kullanıcılarını ziyaret ettiği web sitelerini ve tarama etkinliklerini görebilecekleri anlamına gelir. İnternet servis sağlayıcılarının bu bilgilere erişimi engellemek için gizli modu aktifleştirmek tek başına yeterli olmayacaktır; sanal özel ağlar ya da VPN’ler bu amaca hizmet edebilirler, ancak gizli mod, maalesef bu denli bir gizliliği sağlayamaz.
Bunun yanında bu mod, kullanıcıların internet üzerindeki dolandırıcılıklara, kötü amaçlı yazılımlara, ya da virüslere karşı siber koruma sağlayamaz. İnternette gezinti yapılan cihazlarda halihazırda bir casus yazılım mevcut ise bu özellik aktif olmasına rağmen internet taraması etkinlikleri, bu yazılım tarafından izlenebilir, hatta kişisel bilgiler çalınabilir.
Gizli mod modern web tarayıcılarında nasıl açılır?
Gizli mod özelliği hem akıllı telefonlar hem de bilgisayarlar üzerinden kullanılabilir. Gizli modun etkinleştirilmesi web tarayıcılarına ve platformlara göre değişiklikler gösterebilir.
Dünyada en çok kullanılan web tarayıcılarında gizli mod özelliğinin nasıl aktifleştirileceği aşağıda verilmiştir.
Google Chrome’da gizli mod özelliğini aktifleştirme
Google Chrome üzerinden gizli mod özelliğini aktif hale getirmek isteyen kullanıcılar, tarayıcıyı başlattıktan sonra sağ üst tarafta yer alan üç noktaya tıklamalıdır. Buradaki menüde yer alan “Yeni Gizli Pencere” özelliğine tıklayarak gizli bir sekme açabilirler. Bu sekme üzerinden internette gezinti yaptıkları takdirde bilgileri kaydedilmez ve gizli bir şekilde interneti kullanabilirler.
Klavye üzerinden kısayol kullanarak gizli mod özelliğini aktif hale getirmek isteyen kullanıcılar ise ‘Ctrl + Üst Karakter + N’ tuşlarına aynı anda basarak bu isteklerini yerine getirebilirler. Bu özelliği kapatmak için ise açılan sekmeler, direkt olarak kapatılmalıdır.
Firefox’ta gizli mod özelliğini aktifleştirme
Firefox web tarayıcısını kullanarak gizli mod özelliğini aktif hale getirmek için kullanıcılar, tarayıcıyı başlattıktan sonra sağ üst köşede yer alan üç çizgiye tıklamalıdır. Burada karşılarına çıkan menüden “Yeni Gizli Pencere”yi seçmelidir. Bu seçimi yaptıkları takdirde gizli mod özelliği aktifleştirilmiş olur.
Bunun yanında, herhangi bir bağlantı üzerine mouse ile gelip sağ tıkladıkları takdirde, açılan menüden “Yeni Gizli Pencerede Aç” seçeneğini seçerek de gizli mod özelliğini aktifleştirir internet üzerinde gizli bir şekilde gezinti yapabilirler.
Internet Explorer’da gizli mod özelliğini aktifleştirme
Internet Explorer üzerinden gizli mod özelliği aktifleştirmek isteyen kullanıcılar, ilk olarak ayarlar butonuna basmalıdır. Daha sonra “Güvenlik” seçeneğine tıklamalı ve açılan menüde yer alan “InPrivate Gözatma” sekmesi sayesinde gizli mod özelliğini aktifleştirebilirler.
Gizli modu kapatıp, normal bir şekilde internet taramalarına devam etmek isteyen kullanıcılar ise bu amaçlarını gerçekleştirmek için sekmeyi kapatabilirler. Sekme kapandığı takdirde “bağlantınız gizli değil” uyarısı kullanıcıların karşısına çıkar ve bu uyarıyı gören kullanıcılar artık gizli modda olmadıklarını anlamış olurlar.
Safari’de gizli mod özelliğini aktifleştirme
Safari tarayıcısı üzerinden gizli mod özelliğini aktifleştirmek isteyen kullanıcılar, tarayıcıyı açtıktan sonra sol üst tarafta yer alan “Dosya” bölümüne tıklamalıdırlar. Buraya tıkladıktan sonra karşılarına çıkan menüden “Yeni Gizli Pencere” seçeneğini seçmelidirler. Bu şekilde gizli mod özelliği aktif hale getirilmiş olur ve kullanıcılar gizli bir şekilde internette gezinti yapabilirler.
Gizli mod özelliğini aktif hale getirmek için kısayol kullanmak isteyen kullanıcılar ise klavye üzerinden Command + Shift+ N tuşlarına aynı anda basarak bu isteklerini gerçekleştirebilirler.