PhpBB

PhpBB,  PHP programlama tabanında geliştirilmiş “açık kaynaklı” bir forum yazılımıdır. PhpBB, PHP Bulletin Board (PHP Bülten Tahtası) kavramının kısaltılmış halidir. Web’de popüler betik forum yazılımlarından birisidir ve açık kaynak kodludur. PhpBB, tamamen ücretsizdir.

Açık kaynaklı phpBB, basit ve fonksiyonel forum modeline sahiptir. Web’de forum alanı yaratmayı basitleştirmek amacıyla geliştirilmiştir. Pratik kullanılabilirliğe sahip yönetim paneli ve kurulum ara yüzüne sahip olduğundan, forum oluşturmak için yaygın olarak tercih edilir.

PhpBB, çoklu veritabanı motorları desteğine sahiptir. Bu veritabanı motorları arasında MySQL, Oracle Database, Microsoft SQL Server yer alır.

2007 senesinde PhpBB geliştirici ve proje yöneticisi olan James Atkinson, kişisel gereklilikleri nedeniyle 2000’den beri yer aldığı phpBB oluşumundaki tüm görevlerini bıraktığını açıkladı. İstifasının ardından phpBB yönetiminde yeni bir dönem başladı. Artık geliştirici ekibi lideri, projenin tüm yönetiminin sorumluluğunu üstleniyor.

PhpBB tarihçesi

PhpBB açık kaynaklı betik forum paketinin temelleri, 2000 yılının Haziran ayında atıldı. Forum paketinin geliştiricisi James Atkinson(Finn)’dur. Geliştirildikten sonra ilk olarak test amaçlı “DevShed” forumunda yayınlanmıştır. Testlerde başarılı sonuçların elde edilmesiyle popülerlik yakaladı ve CVS(Eşzamanlı Sürümler Sistemi) platformu Sourceforge’de yayınlanmaya başlandı.

Sourceforge’de yayınlanmasından sonra geliştirici ekibine yeni isimler dahil oldu. Kısa süren geliştirme evresinin sonunda phpBB 1.0(Beta) versiyonu ile 2000’in Kasım ayında kullanıma sunuldu. Bu versiyona daha sonra geliştirici ekibindeki David Norman’ın PHP-Nuke içerik yönetim sistemi dahil edilmiştir.

2002’de phpBB 2.0 versiyonu yayınlandı. 2006’da ise phpBB 3.0 versiyonu yayınlandı.

PhpBB versiyonları

Açık kaynaklı betik forum yazılım paketi phpBB’nin yayınlanmış 3 versiyonu bulunur. Her versiyonunun kendi altında ek güncellemeleri bulunur. phpBB versiyonları “phpBB 1.0.x”, “phpBB 2.0.x” ve “phpBB 3.0.x” şeklinde yayınlandı.

PhpBB 1.0 versiyonu(beta)

phpBB 1.0.0 versiyonu beta olarak yayınlandı ve 2000 senesinin Aralık ayında kullanıma açıldı. PhpBB’nin ilk versiyonunun;

• phpBB 1.2
• phpBB 1.3
• phpBB 1.4 şeklinde güncellemeleri bulunur.

PhpBB 1.0 versiyonu için 2001’e kadar phpBB 1.4.4’e çıkan güncellemeleri yayınlandı. Bu güncelleme, ilk versiyona sunulan son güncelleme oldu ve versiyona olan destek sona erdi.

PhpBB 2.0 versiyonu

2001’in başı itibariyle phpBB’nin ikinci versiyonu “phpBB 2.0” için çalışmalara başlandı. 14 aylık periyodun sonunda 2002’nin Nisan ayında ikinci versiyon kullanıma açıldı.

Betik forum paketi için ikinci versiyon devrim niteliği taşıyordu. PhpBB 2.0 için geliştirilen yazılım paketi ardılı için zemin oluşturdu. Güvenlik ve fonksiyon gereklilikleri değişikliklere yol açtı. PhpBB 2.0 versiyonunun kodu PHP 3’ün yanı sıra PHP 4 sürümünde de çalışacak şekilde hazırlandı. PhpBB2’de olan destek, kodlama uyum problemleri gerekçe gösterilerek sona erdirildi. PhpBB 2.versiyon için yayınlanan son güncelleme paketi “phpBB 2.0.23” 2008’in Şubat ayında yayınlandı.

2009 itibariyle resmi destek kesildi. Ancak PhpBB2 web’de hala pek çok forum tarafından kullanılmaya devam ediliyor. Yönetim arayüzünün basit kullanılabilirliğe sahip olması, MOD ve kodlamada daha özgürce hareket imkanı sağlamasından dolayı halen aktif olarak kullanılıyor. PhpBB 2’de çalışan çok sayıda MOD, phpBB 3 ile uyumsuzluk yaşadığından, güncel versiyona geçiş gerçekleştirilemedi.

PhpBB 2.0 versiyonunda kullanılan tema “SubSilver” ismiyle varsayılan tema ayarlıdır.

PhpBB 3.0 versiyonu

PhpBB 3.0 sürümü, yazılımın yayınlanan son sürümüdür. PhpBB 3.0 versiyonunun kod yazılımının gelişimine 2003 yılında başlandı. Çalışmanın ilk döneminde phpBB 2.2 olarak hedefleniyordu. Böylelikle 2.versiyonun bağdaşık gelişimi sağlanmış olacaktı. Ancak phpBB 2.0 versiyonunda oluşturulan yapının uyumda eksikliğe yol açması üzerine tamamen yeni bir versiyon olarak yayınlandı.

Devrimsel nitelikte yenilikleri ve yeni Web’e uyumu hedefleyerek geliştirilen phpBB3.0 için yayınlanmış 5 beta sürümü bulunmaktadır. Geliştirici ekibi ilk betayı 2006’nın Haziran ayında yayınladı. Bu tarihe kadar resmi sitesi (php.com), phpBB 2’yi kullanıyordu. İlk Beta sürümünden sonra resmi sitede de phpBB3’ün kullanımına başlandı.

Beta versiyonlarının ardından phpBB 3.0 resmi sürümü 2007’nin Aralık ayında gerçekleştirildi. PhpBB 3.0’un kod güvenliği “SektionEins” tarafından harici olarak yapılmıştır.

Bu versiyonda yeni stil “ProSilver” tasarımı ortaya çıktı. PhpBB 3.0 versiyonuyla birlikte;

• CMS yazılım entegresi,
• XHTML uyumluluğu,
• UTF-8 desteği,
• Arama motoru örümcek yönetimi,
• Captcha modülü,
• Oracle, Firebird ve SQLite veri yönetimi desteği,
• Güncelleme ve dönüştürücü sihirbazı,
• Tema ve şablonlarda özelleştirme desteği geldi.

PhpBB 3 versiyonu, phpBB 3.1 (Olympos) güncellemesinin getirdiği devrimsel yenilikler, “4.0” şeklinde yeni versiyon olarak bile değerlendirilebilecek düzeydedir. PhpBB 3.2 (Arsia) ve phpBB 3.3 (Rhea) daha modern forum yapısı kazanmıştır.

PhpBB 2, Arsia güncellemesi ile birlikte “PHP 7” versiyonuna kadar destekleme özelliğini kazandı.

2021 yılındaki phpBB 3.3.3 güncellemesiyle birlikte PHP versiyon desteği PHP 8’e çıkartılırken, MySQL 8 desteği de eklendi.

PhpBB MODs (eklentiler)

PhpBB MODs, geliştirici ekibi tarafından yazılmış olan kodlar değildir. PhpBB forum fonksiyonlarındaki sınırların kaldırılması ve görünüm kişiselleştirmesi amacıyla gerçekleştirilen kod değişiklikleri MODs olarak adlandırılır. İngilizce forumlarda yöneticiyi tanımlamak için kullanılan “mod” teriminden tamamen farklıdır. Anlam farkı nedeniyle büyük harfler kullanılarak yazılır.

MODs, phpBB topluluğu tarafından geliştirilir. Her kullanıcının MODs geliştirebilmesi mümkündür. Ancak geliştirilen MODs, “phpBB Extensions Team (phpBB Uzantıları Ekibi)” tarafından doğrulanmalıdır. Geliştirmeden sonra MODs doğrulama ve onay için “Extension Development Tutorials (phpBB Özelleştirmeler Veritabanı)” üzerinden gönderilir.

Resmi site haricindeki sitelerden yapılan indirmelerde destek bulunmaz. PhpBB 3.1 sürümüyle birlikte MODs kabul edilmiyor. Çünkü bu sürümle birlikte phpBB uzantıları(eklentileri), bunun yerini aldı.

PhpBB MODx

PhpBB Uzantıları Ekibi tarafından tasarlandı ve kullanıma sunuldu. PhpBB MODs geliştirme için gerekli adımları tanımlamada kullanılan XML tabanlı format kullanılır.

Kullanıcıların geliştirdikleri MOD’ların MODx politika ve modüllerine uygun olması gereklidir. MODx dosyaları, web tarayıcılarında XSLT dosyası aracılığıyla açılır. En son yayınlanan sürümü MODx 1.2.6 oldu.

PhpBB AutoMOD

AutoMOD (Türkçe, Otomatik MOD), phpBB 3 MOD’larının ayrıştırılmasını ve yüklemelerinin otomatik olarak yapılmasını sağlayan araçtır. PhpBB Extensions Team’in geliştirdiği bir araçtır. AutoMOD ile indirilen MOD’ların phpBB kaynak dizini içerisine yükleme ve ayrıştırmayla düzenleme yapabilmeyi sağlar. Tüm değişimleri FTP üzerinden birleştirir. Ayrıca dosya değişimlerine ilişkin sıkıştırılmış formatta otomatik yedek alımını gerçekleştirir.

PhpBB 2’de kullanılmak üzere ekibin geliştirdiği EasyMOD isimli bir araç daha bulunur. PhpBB2 resmi desteğinin sona ermesi üzerine kullanımdan kalktı.

PhpBB UMIL

UMIL, “The Unified MOD Installation Library (Birleşik MOD Kurulum Kitaplığı) adının kısaltılmış halidir. Kullanıcılara veritabanında MOD’ların kurulum ve kaldırma işlemlerini kolayca yapmaları amacıyla geliştirilmiş bir araçtır. Otomatik UMI dosyası oluşturur. phpBB’nin kendisi gibi GPL(Genel Kamu Lisansı) yazılımıdır.