Otonom Araba
Otonom sürüş, ADAS olarak da adlandırılan bir dizi sürüş asistanını içeren geniş bir kavramdır (Türkçe açılımı Gelişmiş Sürücü Yardım Sistemleri). Bu yapay zeka destekli asistan, insan müdahalesi olmadan arabayı kullanabilme yeteneğine sahiptir.
Otonom Araba Nedir?
Otonom bir araba, yolculuğun başlangıç ve bitiş noktasını belirtmenin ötesinde, herhangi bir zamanda insanın müdahale etmesine gerek kalmadan başlangıç ve varış noktası arasındaki tüm sürüş işlevlerini yerine getirebilen araçtır. Bir sürücünün eyleminin gerekli olduğu tüm ara aşamalar özerkliğin tam değil, sınırlı olduğunu ima eder.
Şu anda piyasada resmi olarak otonom bir araba bulunmuyor, ancak geliştirilmekte olan farklı projeler var.
ADAS: Gelişmiş Sürücü Yardım Sistemleri
ADAS, bir kazanın meydana gelmesini mümkün olduğunca önlemek için mevcut otomobillerde bulunan sürüş asistanlarıdır. Mesafeleri hesaplamak, nesneleri algılamak ve trafik durumunu analiz etmek için bir dizi sensöre ihtiyaç duyarlar.
Bu sensörler tarafından analiz edilen bilgilerle araç elektroniği, önceden belirlenmiş kararlar alıp gaza, frene veya direksiyona etki etme ve ayrıca acil müdahale gerektiren risklerin tespit edilmesi durumunda sürücüyü uyarma yeteneğine sahiptir.
Otonom Sürüş Seviyeleri
Bu sistemlerin bir aracın manevra kabiliyetine müdahale düzeyini tanımlamak için, Society of Automotive Engineers (SAE) 0'dan 5'e kadar altı seviye tanımlamıştır. Tahmin edebileceğiniz üzere en yüksek seviye herhangi bir sürüş için insanın müdahalesini gerektirmez.
Günümüz piyasasındaki en gelişmiş arabalar seviye 2+'ye sahiptir ve bazıları çok özel koşullar altında seviye 3'e geçebilmiştir. Konvansiyonel seviye 2 oldukça standart hale gelmiştir ve bu sürüş yardımcısı nispeten düşük maliyetlidir.
Otonom Arabalarda Kullanılan Teknolojiler
Bir arabanın, sürücünün müdahalesi veya hatta yolcular olmadan dolaşabilmesi için sadece bir dizi sensöre, radara ve kameraya sahip olması yeterli değildir; çevre ile iletişim kurması da gereklidir: diğer araçların ve yol altyapısının durumunu öğrenmeli, yoldaki olası kazalar hakkında bilgi alışverişinde bulunmalıdır. Bu nedenle tam özerklik, "nesnelerin interneti" denilen IoT’un olduğu yapay zeka ile donatılmış bir ortam gerektirir.
Piyasadaki bazı arabaların çok sınırlı "sürücüsüz sürüş" yetenekleri vardır. Aslında bunlar, sürücünün aracı harici bir cihazdan (anahtar veya cep telefonu) yönlendirdiği uzaktan park etme işlevleridir.
Otonom Araba Geliştiren Markalar
Otonom otomobil, elektrik geçişinden sonraki bir sonraki savaş alanı olarak anılıyor. Dev otomobil üreticilerinden yatırım çeken yeni şirketlere kadar otonom araç geliştiren en önemli şirketler ise şu şekilde:
- Tesla
- Pony.ai (yapay zeka destekli asistan geliştiriyor)
- Waymo (Google’ın çatı şirketine ait)
- Apple
- Kia-Hyundai
- Ford
- Audi
- VW Group
- Mercedes
- Huawei
Otonom Arabalar Ne Zaman Gerçek Olacak?
Otonom araçların gerçeğe dönüşmesi için yapay zeka ve "şoförle bağlantılı araba" kavramının ilerlemesi gerekiyor.Herhangi bir sürüş senaryosunda meydana gelebilecek sonsuz durumlardan öğrenen bu cihazlar, geliştiricilerin öngörülemeyen olaylara karşı yeni yanıt modelleri oluşturmasına olanak tanıyor.
Bir trafik durumu öngörülmemişse ve bu nedenle programlanmış bir tepki yoksa, mevcut otonom arabalar, karşısında herhangi bir karar verme kapasitesine sahip olmadıkları için sürücünün müdahale etmesini gerektirir.
AB, ABD ve Birleşik Krallık gibi bölgelerde devam eden düzenleyici sorunları çözüldüğünde 2046 yılına kadar otonom araçların toplam mobilite talebini karşılayabileceği tahmin ediliyor. Bu sonuca bağlı olarak birçok ülkenin otonom sürüşe müdahale etmemesi ve halka açık yollarda izin vermesi bekleniyor.