Mide Şişkinliği
Mide şişkinliği özellikle sindirim sistemi problemlerinin ön habercisidir. Kimi zaman tüketilen besinler neticesinde ortaya çıksa da zaman zaman görülen diğer belirti ve bulgular ile çeşitli sağlık sorunlarının göstergesi olabilir.
Mide Şişkinliği Nedir?
Mide şişkinliği, midede aşırı miktarda gaz ve besin birikmesi nedeniyle ortaya çıkan ve genellikle dolgunluk hissi ile birlikte seyreden bir semptomdur. Daha çok altta yatan bir nedene bağlı olarak görüldüğü için bir hastalıktan ziyade belirti ve sağlık sorunu olarak görülür.
Mide şişkinliği probleminde kişiler karın bölgesinde dolgunluk ve beraberinde hassasiyet hissederler. Gaz birikmesi durumunda bu hislere sancı da eklenebilir. Eğer besin maddesi durumunda ortaya çıkarsa karın bölgesinde sertlik ile kendini gösterebilir.
Mide şişkinliği bazı sağlık sorunlarının habercisi de olabilir. Bunun başında mide asit üretimindeki problemler olabilir. Eğer mide şişkinliği 1-2 gün gibi kısa sürelerde kendini gösteriyorsa muhtemelen beslenme kaynaklıdır. Ancak kronikleşmiş mide şişkinliği durumunda muhakkak üzerine düşülmelidir.
Mide Şişkinliği Neden Olur?
Mide şişkinliğine yol açan çok fazla etken bulunur. Bunlar birbiri ile alakalı olmadığı için tanılama aşamasında güçlük yaşanır.
Mide şişkinliğine neden olan başlıca faktörler şunlardır;
- Aşırı gazlı içecekler ve gaz yapacak besinler tüketme
- Hızlı yemek yerken yutulan hava
- Mide enfeksiyonları
- İç organların yerinde değişiklik
- Ameliyat (batın bölgesi ameliyatları sonucunda yaklaşık 2 hafta kadar sürebilen mide şişkinlikleri sık görülür)
- Gıda alerjisine bağlı mide yangıları
- Mide hacminden fazla besin tüketmek
- Çok lifli besinler tüketmek
- Sedanter yaşam tarzı
- Mide asidi ile ilgili problemler
Hamilelikte Mide Şişkinliği
Hamilelerin en büyük sıkıntılarından biri mide şişkinliğidir. Ancak bu dönemdeki mide şişkinliği daha çok genişleyen rahim ve rahim duvarının nedeniyle ortaya çıkar.
Hamileliğin özellikle dördüncü ayından sonra yukarı doğru çıkmaya başlayan rahim duvarı kısa zaman içerisinde diyafram kasına baskı yapmaya başlar. Bu baskı beraberinde iç organların yerini değiştirir.
Gebeliğin son 3 ayında hızlanan bu gelişmeler midede dolgunluk hissine ve gaz oluşumuna neden olur. Hamileler de bu nedenle mide şişkinliğinden şikâyet eder.
Gebelikteki mide şişkinliğinin şiddeti gebelik ayına ve fetüs sayısına göre değişiklik gösterebilir. Bununla birlikte anne rahminin boyutu ve genel vücut yapısı da mide şişkinliğinin şiddetini etkiler. Çoğu zaman doğumdan sonraki 7 ila 10 gün içerisinde kendiliğinden geçer.
Mide Şişkinliği Belirtileri
Mide şişkinliği normal şartlarda başlı başına bir belirtidir. Fakat mide şişkinliği gelişen hastalarda bazı belirtiler beraberinde görülür. Bu belirtiler genel olarak şu şekildedir;
- Besin içeriğinin ağıza gelmesi
- Ağız kokusu
- Göğüs ağrısı
- Karın ağrısı
- Midede yanma hissi
- Sancı
- Sık sık gaz çıkarma ve geğirme
- Karında dışarıdan fark edilebilen büyüme
- Batında yüksek basınç hissi
Mide Şişkinliği Nefes Darlığı Yapar Mı?
Mide şişkinliği fazla besin tüketimi nedeniyle ortaya çıkarsa midenin yapısında değişiklik olabilir. Elastik bir yapısı olan mide, fazla besin nedeniyle genişlediğinde çevre dokulardan olan diyafram kasına baskı yapabilir.
Solunumu kolaylaştıran kaslardan biri olan diyafram kası baskı altında olduğunda kişi yeterince hava alamaz. Bu da kısa süre içerisinde nefes darlığının oluşmasına yol açar.
Mide şişkinliğine bağlı nefes darlığında pozisyon değişikliği yapmak nefes almayı kolaylaştırabilir. Başı hafif yukarı kaldırarak uzanmak ya da yarı oturur pozisyonda nefes darlığının şiddeti azalabilir.
Uzun Süreli Mide Şişkinliği İçin Hangi Bölüme ve Doktora Gidilir?
Mide şişkinliği uzun süre boyunca devam ettiğinde yaşam kalitesini olumsuz etkilemeye başlar. Bu nedenle erken tanı ve tedavi amacıyla doktora görünmelidir.
Uzun süreli mide şişkinliği durumunda teşhis için dahiliye doktoruna gidilebilir. Eğer dahiliye uzmanları herhangi bir sorun bulamazsa hastaları gastroenteroloji uzmanına yani yan dal uzmanlığına yönlendirebilir.
Mide Şişkinliği Tanısı Nasıl Konur?
Mide şişkinliği tanısı konulurken hastaların dile getirdiği şikayetler çoğu zaman etkili olur. Ancak detaylı inceleme gerektiren durumlar da olabilir.
Mide şişkinliğinin kesin tanısı için görüntüleme yöntemleri ve bir dizi kan testi gerekebilir. Tanılama çalışması yapan doktor mevcut diğer belirtilere göre kan testi isteminde bulunur. Görüntüleme yöntemi olarak da daha çok röntgen, endoskopi ve kolonoskopi tercih edilir.
Mide Şişkinliği Tedavisi
Mide şişkinliği farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıktığından spesifik bir tedavisi yoktur. Mevcut soruna göre doktorlar tarafından planlamalar yapılır.
Dahiliye ve gastroenteroloji doktorlarının önerileri genellikle şu şekildedir;
- Nedene göre ilaç tedavisi (antibiyotik vs.)
- Yaşam tarzı değişikliği
- Diyet
- Probiyotik takviyesi
Mide Şişkinliği İçin İlaç Kullanımı
Mide şişkinliği için ilaç kullanılırken sorunun kaynağına göre ilaç reçete edilir.
Eğer enfeksiyon nedenli bir mide şişkinliği sorunu varsa antibiyotik ilaçlar başlatılır. Ancak bu antibiyotikler bakteriler üzerinde etki gösterdiğinden viral enfeksiyonlarda enfeksiyonun kendi kendine geçmesi beklenir.
Simetikon sınıfı ilaçlar mide şişkinliğini ortadan kaldırabilir. Ayrıca mide asidi sorunu varsa reflü gibi sağlık sorunlarında kullanılan proton pompası inhibitörleri kullanılabilir.
Mide Şişkinliğine Ne İyi Gelir?
Mide şişkinliğine bazı davranış değişiklikleri iyi gelebilir. Bu davranış değişiklikleri şu şekilde sıralanabilir;
- Azar azar ve sık sık beslenmek
- Yemek yerken hava yutmamaya çalışmak
- Besin ögelerini iyi çiğnemek
- Kola ve gazoz gibi çok gazlı besinlerden uzak durmak
- Nohut gibi gaz yapımına neden olan besinleri daha az tüketmek
- Çok şekerli besinler tüketmemek
- Alkolden uzak durmak
- Mide şişkinliği yarattığı tespit edilen besinleri tüketmemek
- Oturma ve yatma pozisyonu değiştirmek
- Mevcut sağlık sorunları için ilaç tedavilerini uygulamak
Mide Şişkinliğinde Soda Kullanılır Mı?
Uzmanlar mide şişkinliğinde soda kullanımını çok fazla önermezler. Bu içeceklerin yapısında bulunan gaz, mide şişkinliğini tetikleyeceği için hasta daha fazla rahatsız olabilir.
Mide şişkinliğinde farklı bitkisel çözümler ya da alternatif tıbba yönelmektense bir uzman doktora görünmek her zaman için daha iyidir. Doktorlar altta yatan faktöre göre bir düzenleme yaparak kısa süre içerisinde mide şişkinliğinin ortadan kalkmasına yardımcı olabilir.
