Çiçek hastalığı
Çiçek hastalığı, variola virüsünün neden olduğu çok ciddi bir hastalıktır. Adını hastalık sırasında oluşan cerahatli (irin dolu) kabarcık veya püstüllerden alır. İsimleri oldukça benzer olsa da çiçek hastalığı, su çiçeği hastalığı ile karıştırılmamalıdır. Çiçek hastalığı, daha hafif seyirli ve %1 ölüm oranına sahiptir.
Çiçek hastalığı nedenleri nelerdir?
Çiçek hastalığına variola virüsü neden olur. Tüm dünyada mevcut olan bu virüs, ancak 1980'lerden beri ortadan kaldırılmıştır. Çiçek virüsü enfeksiyonu, oldukça bulaşıcıdır ve kişiden kişiye çok hızlı yayılır. Enfeksiyon, enfekte bir kişiden sağlıklı bir bireye damlacık ve partiküllerin bulaşmasıyla oluşur. Bu anlamda bulaşma esas olarak hapşırma, öksürme veya elde taşıma yoluyla olur.
Çiçek hastalığı nasıl bulaşır?
Çiçek hastalığı, bulaşıcı bir hastalıktır. Öksürme, konuşma veya hapşırma sırasında yayılan küçük damlacıklar yoluyla yayılır. Hastalık, genellikle enfekte bir kişi ile yüz yüze etkileşim halinde yayılır.
Çiçek hastalığının belirtiler nelerdir?
Çiçek hastalığının ilk belirtilerinden biri, su toplamasına benzeyen derin irinle dolu kabarcıktır. Bu kabarcıklar, hastalık bittikten sonra büyük izler bırakır. Kabarcıklar genellikle vücutta, özellikle de kafada bulunur. Hastalığın seyrine ve ciddiyetine bağlı olarak farklı renklerde kabarcıklar vardır. Alın, burun ve kulaklardaki bu yaralar, hastanın kritik işlevini önemli ölçüde bozar. Hastalarda başlıca ölüm nedenleri hipotansiyon, kılcal damar trombozu ve kardiyovasküler komplikasyonlardır.
Çiçek hastalığının belirtileri şunlardır: |
Yüksek ateş |
Titreme |
Şiddetli baş ağrısı |
Mide bulantısı ve karın ağrısı |
Kusma |
Şiddetli sırt ağrısı |
Çiçek hastalığı tedavisi
Çiçek hastalığının tedavisi yoktur. Ancak çiçek hastalığı virüsü ile enfekte olma şansını azaltmak için önleyici tedbirler vardır. Virüse maruz kaldıktan sonraki dört gün içinde aşı olunması çok önemlidir. Çiçek hastalığı aşısı, hastalığın şiddetini azaltırken etkili bağışıklık sağlar.
Çiçek hastalığı salgınında ne yapılmalıdır?
Salgında en önemli şey, hastalığın daha fazla yayılmasını önlemektir. Bu nedenle hastalığı olan kişilere bir an önce teşhis konulmalıdır. Hasta biriyle temas eden herkes, iyice araştırılmalıdır. Ancak bu mümkün değilse hastanın ateşi ve semptomları 18 gün boyunca takip edilmelidir. Hastalık belirtileri gösteren kişiler izole edilmeli ve bu hastalardan örnekler toplanmalıdır.
Çiçek aşısı nedir?
Çiçek aşısı, çiçek hastalığı virüsünün neden olduğu enfeksiyonu önleyen enjeksiyondur. Yıllar önce insanlar, bu hastalığa karşı aşılanırdı. Ancak bugün çiçek hastalığı, uzun süredir tespit edilmediği için bu aşı yapılmamaktadır.
Çiçek aşısının yan etkileri nelerdir?
Aşının yan etkileri veya komplikasyonları yaygındır. Ancak, hastalığın komplikasyonları göz önüne alındığında hastalık riski taşıyanlara tercih edilmelidir. En önemli yan etkiler, ayakla ilişkili egzama ve sistemik lupus eritematozus enfeksiyonudur. Ayrıca günümüzde halen bunun üzerinde çalışmalar yapılmaktadır. Bununla beraber belirli bir gruba çiçek aşısı yapılması sakıncalıdır. Bunlar şu şekilde sıralanır:
- Hamileler
- İmmün eksikliği olanlar
- Tedavi sırasında baskıcı ilaç kullananlar
- HIV hastaları
- Spinal egzama olanlar