BTK, WhatsApp ve Telegram'a Erişim Engeli Getirebilecek: İşte Yeni Düzenleme!

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), sosyal medya ve mesajlaşma uygulamalarına yönelik kapsamlı bir düzenleme taslağını kamuoyuna sundu. Yeni yönetmelikle birlikte WhatsApp, Telegram, Discord ve Signal gibi platformlara, millî güvenlik ve kamu yararı gerekçesiyle mahkeme kararı olmadan erişim engeli getirilebilecek. Ayrıca şirket kurma ve yetkilendirme alma zorunluluğu gibi ciddi yükümlülükler de gündeme geliyor.

Türkiye'de sosyal medya ve dijital iletişim alanında yürürlüğe girmesi beklenen önemli bir düzenleme, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) yayımladığı yeni yönetmelik taslağıyla gündeme taşındı. Özellikle mesajlaşma uygulamaları ile sosyal medya platformlarını ilgilendiren bu yeni düzenleme, dijital platformlar için kapsamlı bir kontrol mekanizması öngörüyor. BTK’nın hazırladığı taslak yönetmelik, “Şebekeler Üstü Hizmet Sağlayıcı” tanımı altında pek çok dijital mecrayı denetim altına almayı hedefliyor. Bu bağlamda özellikle WhatsApp, Telegram, Discord ve Signal gibi uygulamalara erişimin doğrudan engellenebileceği düzenleme, kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.

BTK Yetki Alacak, Mahkeme Kararı Aranmayacak

Yönetmelikte yer alan en dikkat çekici değişiklik, BTK'nın mahkeme kararına ihtiyaç duymadan erişim engeli kararı alabilecek olması. Taslak yönetmeliğe göre BTK, millî güvenlik, kamu düzeni, kamu sağlığı ve benzeri kamu yararı gerekçeleriyle, yetkilendirmeye tabi olup olmadığına bakmaksızın dijital platformlara doğrudan erişim engeli getirebilecek.

Bu çarpıcı değişiklik, özellikle mesajlaşma uygulamalarında kullanıcı gizliliği ve veri güvenliğini ön planda tutan platformlar açısından önemli sonuçlar doğurabilir. Taslakta bu konuya ilişkin olarak şu ifadeler kullanılıyor:

"Kurum, millî güvenlik, kamu düzeni, kamu sağlığı ve benzeri kamu yararı gerekleri çerçevesinde, yetkilendirmeye tabi olup olmadığına bakılmaksızın şebekeler üstü hizmet sağlayıcıların ilgili uygulama veya internet sitesine erişimin doğrudan engellenmesine karar verebilir."

Bu madde, WhatsApp, Telegram, Signal, Discord gibi uygulamaların yanı sıra mesajlaşma özelliği bulunan Instagram, Facebook, TikTok ve X (eski adıyla Twitter) gibi sosyal medya platformlarının da BTK denetimi altına girmesini sağlıyor.

Türkiye'de Şirket Kurma ve Yetki Alma Zorunluluğu Geliyor

Yeni düzenleme yalnızca erişim engeliyle sınırlı değil. BTK’nın belirlediği çerçevede, şebekeler üstü hizmet sağlayıcılarının Türkiye'de şirket kurması ve BTK’dan yetkilendirme alması zorunlu hale geliyor. Bu adım, daha önce sosyal medya platformlarına getirilen temsilci bulundurma yükümlülüğünün çok daha kapsamlı bir versiyonu olarak değerlendiriliyor.

Bu zorunluluklara uymayan platformlar için ciddi yaptırımlar öngörülüyor. Yetkilendirme almadan faaliyet yürüten şirketlere 1 milyon TL'den başlayarak 30 milyon TL'ye kadar idari para cezası kesilebilecek. Bununla da kalmayıp, altı ay içinde yetki almayan platformların bant genişliği %95 oranında kısıtlanacak.

Yükümlülüklerini üç ay içinde yerine getirmeyen platformlar ise tamamen erişime kapatılabilecek. Ayrıca bu yükümlülükleri yerine getirmeyen şirketlere üç yıl boyunca Türkiye'de yetki verilmemesi gibi ciddi yaptırımlar da taslakta yer alıyor.

Yeni Düzenlemeyle Platformlara Hangi Yükümlülükler Geliyor?

BTK tarafından önerilen düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle birlikte, Türkiye’de faaliyet göstermek isteyen dijital platformlar aşağıdaki yükümlülüklere tabi olacak:

• Yetkilendirme Ücreti: Türkiye’de hizmet verebilmek için BTK’dan yetki almak isteyen her platform, belirli bir yetkilendirme bedeli ödemek zorunda kalacak.
• Evrensel Hizmet Katkı Payı: Yetkilendirilen şirketler, Türkiye’nin elektronik haberleşme altyapısına katkıda bulunacak şekilde bir ödeme yapacak.
• Tüketici Hakları ve Rekabetin Korunması: BTK, platformların kullanıcı haklarına ve adil rekabet koşullarına riayet edip etmediğini denetleyecek ve bu kapsamda platformlara çeşitli yükümlülükler getirecek.
• Kişisel Veri Güvenliği: Türkiye’deki kullanıcıların kişisel verilerinin korunması, BTK tarafından sıkı biçimde izlenecek. Platformlar, veri işleme süreçlerine ilişkin detaylı bilgi sunmakla yükümlü olacak.
• Şebeke Güvenliği: BTK, dijital platformlardan herhangi bir güvenlik olayını raporlama yükümlülüğü talep edecek. Platformlar, siber tehdit ya da bilgi sızıntısı gibi olayları BTK’ya bildirmek zorunda olacak.

Düzenleme Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?

Eğer taslak yönetmelikte kamuoyunun görüşü doğrultusunda herhangi bir değişiklik yapılmazsa, BTK’nın bu yetkileri 1 Ocak 2026 itibarıyla yürürlüğe girecek. Bu tarihten itibaren Türkiye’de faaliyet gösteren dijital iletişim platformları, BTK’nın denetimine tam anlamıyla tabi olacak.

Bu süreç, sosyal medya ve mesajlaşma uygulamalarının Türkiye pazarındaki varlığını doğrudan etkileyebilir. Yetki almayan veya gerekli yükümlülükleri yerine getirmeyen uygulamaların erişimi kısıtlanabilir ya da tamamen engellenebilir. Bu durum, milyonlarca kullanıcıyı doğrudan ilgilendiren bir gelişme olarak öne çıkıyor.

BTK neden mesajlaşma uygulamalarına erişim engeli getirebilecek?

BTK, millî güvenlik, kamu sağlığı ve kamu düzeni gibi gerekçelerle, mahkeme kararı olmadan bazı dijital platformlara erişim engeli getirme yetkisine sahip olacak. Bu kararlar kamu yararı amacıyla alınabilecek.

WhatsApp, Telegram ve Signal gibi uygulamalar Türkiye’de şirket kurmak zorunda mı?

Evet. Taslak yönetmeliğe göre bu tür uygulamalar, Türkiye'de faaliyet gösterebilmek için Türkiye'de şirket kurmak ve BTK’dan yetki almak zorunda olacaklar.

Yetkilendirme almayan platformlara ne gibi yaptırımlar uygulanacak?

Yetki almayan platformlara para cezası, bant daraltma (%95'e kadar) ve erişim engeli gibi ağır yaptırımlar getirilecek. Ayrıca üç yıl süreyle yetki verilmemesi gibi ek yaptırımlar da söz konusu.

Düzenleme yalnızca mesajlaşma uygulamalarını mı kapsıyor?

Hayır. WhatsApp, Telegram gibi uygulamaların yanı sıra, mesajlaşma özelliği bulunan Instagram, TikTok, X (Twitter), Facebook gibi sosyal medya platformları da bu düzenlemenin kapsamına dahil ediliyor.

Yeni düzenleme ne zaman yürürlüğe girecek?

Taslakta bir değişiklik olmazsa, yönetmelik 1 Ocak 2026 itibarıyla yürürlüğe girecek. O tarihten sonra tüm dijital platformlar BTK denetimine tabi olacak.

Bu düzenleme kullanıcı verilerini nasıl etkiler?

Platformlar, Türkiye’deki kullanıcıların verilerini BTK’ya belirli aralıklarla raporlamak zorunda kalacak. Veri güvenliği ve işleme süreçleri sıkı biçimde denetlenecek.

Şirket kurmayan platformlara erişim tamamen engellenebilir mi?

Evet. Yükümlülüklerini üç ay içinde yerine getirmeyen platformlara tamamen erişim engeli uygulanabilecek. Bu karar, kamu yararı çerçevesinde BTK tarafından verilebilecek.